Yıpranma Payı İle Emekli Olma
Kolay bir iş olmamasına rağmen Türkiye’de çalışanların emekli olma süreci oldukça zorlu bir hal almıştır. Türkiye’deki 16 milyon emekli sayısı, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun bütçesini zorlamaktadır. Bu nedenle, emekli olmak isteyenlerden zorlu koşulları yerine getirmeleri beklenmektedir. Özellikle 1999’dan sonra sigortalı olanların emeklilik şartları biraz daha ağırlaşmıştır. Ancak, emeklilik mevzuatında erken emeklilik imkanları da bulunmaktadır.
Yıpranma Payı İle Nasıl Emekli Olunur?
Yıpranma payı, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun erken emeklilik imkanlarından biridir. Zorlu koşullarda çalışanlara yıpranma payı hakkı verilmektedir. Bu hakkın uygulanması ise çeşitli şekillerde gerçekleşmektedir. Ağır mesleklerde çalışanlara, mesleklerine bağlı olarak her yıl için 60 ile 180 gün arasında yıpranma payı hakkı verilmektedir. Örneğin, 25 yıl ağır bir meslekte çalışan bir kişi, yıllık 90 gün yıpranma payı kazanarak 2250 ek prim günü elde eder. Bu ek prim, emeklilik prim şartlarını tamamlamasının yanı sıra emeklilik yaşı ile de ilişiği olacaktır. Bu sayede, çalışan 2250 gün daha erken emekli olabilir ve emeklilik yaşı 50 ve altına düşebilir.
Meslekler ve Uygulanan Yıpranma Payları
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirlenen ve hangi mesleklere ne kadar yıpranma payı verileceği şu şekildedir:
– Madencilik ve yeraltı işleri: 180 gün
– Cıva üretimi işleri: 90 gün
– Asit imalatı yapan atölye ve fabrikalar: 90 gün
– Sahil Güvenlik Komutanlığı: 90 gün
– Emniyet, polis ve MİT mensupları: 90 gün
– TBMM yasama organı üyeleri: 90 gün
– Radyoaktif işlerde çalışanlar: 90 gün
– Türk Silahlı Kuvvetleri: 90 gün
– Demir ve çelik fabrikalarında çalışanlar: 90 gün
– Ceza İnfaz Kurumu personelleri: 90 gün
– Basın ve gazetecilik işlerinde görev yapanlar: 90 gün
– TRT’de haber hizmetinde görevli olanlar: 90 gün
– Cumhurbaşkanlığı yardımcıları ve bakanlar: 90 gün
– Kurşun ve arsenik işlerinde çalışanlar: 60-90 gün
– Su altında çalışmayı gerektiren işlerde görev yapanlar: 60-90 gün
– Alüminyum, kok, döküm ve çimento fabrikaları işçileri: 60 gün
– Hemşireler: 60 gün
– Ebeler: 60 gün
– Cam fabrika ve atölyelerinde çalışanlar: 60 gün
– Termik santrallerde görev yapanlar: 60 gün
– İtfaiye ve yangın söndürme işlerinde görevli olanlar: 60 gün
– İhtiyat pilotları: 60 gün
– Diş doktoru: 60 gün
– Hasta bakıcı hemşireler: 60 gün
– Toplum sağlığı teknisyenleri: 60 gün
– Eczacılar: 60 gün
– Doktorlar: 60 gün
Hemen e-Devlet üzerinden kontrol edin! SGK güncelleme yaptı, milyonlarca kişinin ilk işe giriş tarihi değişti.
Yıpranma Payı Nasıl Kullanılır?
Yıpranma payı ile emekli olacak bir çalışanın, Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvurması gerekmektedir. Başvurunun ardından hesaplama yapılır, prim gün sayısı belirlenir ve emekli olacağı yaş tespit edilir. Bu hesaplama yapılmadan önce, yıpranma payı ile gelen ek prim desteği, toplam prim gün sayısına eklenmemektedir. Bu süreç tamamen emeklilik aşamasında gerçekleştirilen bir işlemdir.
