Fındık Üreticileri Tüccarlara Mahkum: Fındık Piyasasında Neler Oluyor?
Fındık üreticileri uzun yıllardır istikrarsız bir fındık piyasasının içerisinde yer almaktadır. Bu süreçte adımların yetersiz olması nedeniyle fındık üreticileri tamamen tüccarların insafına bırakılmıştır. Fındık üreten çiftçiler, fındıklarını satmak istiyor ancak fiyat konusunda büyük bir karmaşa yaşanmaktadır.
Fındık Piyasasında Neler Oluyor?
Fındık piyasasındaki gelişmeler incelendiğinde, yapılan yanlış tespitlerle fındık üreticisinin bedelini ödediği görülmektedir. Her yıl fındıklar pazara sunulmadan önce Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından rekolte çalışmaları yapılmaktadır. Bu çalışmalarla birlikte o yıl Türkiye’de ne kadar fındık üretileceği yaklaşık olarak belirlenmektedir. Bu tahminlere göre Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), fındık üreticisini ve serbest piyasayı göz önünde bulundurarak bir alım fiyatı belirlemektedir. Ancak bu yıl rekolte tahmininin çok yüksek olması, piyasada adeta bir kaos yaratmıştır.
TMO, fındık rekoltesine göre fındık alım fiyatlarını belirlemiştir. Levant kalite için 82,50 TL ve Giresun kalitesi için 84 TL gibi fiyatlar açıklanmıştır. Ancak üreticilerin ellerinde az miktarda fındık bulunması nedeniyle serbest piyasa zorunlu olarak fiyatları artırmıştır. TMO’nun fiyatlarından çok daha yüksek fiyatlarla serbest piyasada fındık alımları yapılmaya başlanmıştır. Bu durum fındık üreticilerini memnun etmiştir, ancak beklenmedik bir durum ortaya çıkmıştır.
Türkiye’de serbest piyasada fındık tekelleşme yaşanmaktadır. Büyük birkaç firma tarafından yapılan alımlarla birlikte TMO fiyatları devre dışı kalmış ve rekabet ortamı bozulmuştur. Artık serbest piyasada fındık fiyatları yükselmemekte, aksine düşmeye başlamaktadır. Bu durumda kaybeden yine fındık üreticileri olmuştur. Piyasa ortamında fındık fiyatlarının daha fazla yükselmesi beklenmezken, TMO fiyatlarının da altına düşme ihtimali bulunmamaktadır.
Serbest Piyasa Fındık Fiyatları Ne Kadar?
Fındık fiyatları serbest piyasada il il belirlenmektedir. Son verilere göre vadeli satışlarda 120 TL’nin bile görüldüğü fındık fiyatları, 100 TL’nin altına gerilemiştir. Ordu’da fındık fiyatları 88 TL – 92 TL, Giresun’da fındık fiyatları 90 TL – 93 TL, Trabzon’da fındık fiyatları 86 TL – 89 TL, Samsun’da fındık fiyatları 87 TL – 90 TL, Düzce’de fındık fiyatları 88 TL – 91 TL, Sakarya’da fındık fiyatları 85 TL – 89 TL ve Kocaeli’de fındık fiyatları 85 TL – 88 TL aralığında seyretmektedir.
